Bâbıâli Enderun Sohbetleri, Cağaloğlu’nda Yeni Dünya Vakfı’nın Genel Merkezi’nde devam ediyor. Bu hafta Klasik Türk Edebiyatı hocası Dr. Şakir Diclehan, “Doğu’nun Bilgesi İbrahim Hakkı Hazretleri”ni anlatacak. Şair ve ressam Sait Yıldırımer’in yöneteceği program, yarın (26 Eylül Perşembe) saat 18.00’de başlayacak. Türbesi Siirt Tillo’da bulunan Erzurumlu İbrahim Hakkı Hazretleri’nin ilim, şiir ve tasavvuf dünyasını anlatacak olan Dr. Şakir Diclehan, konuşmasının ardından dinleyicilerin konuyla ilgili sorularına cevap verecek. Şakir Diclehan, daha sonra İbrahim Hakkı Hazretleri hakkında kaleme aldığı eserlerini dinleyicilere imzalayacak. İbrahim Hakkı Hazretleri, Tillo’da hocası İsmail Fakirullah Hazretleri’nin bulunduğu türbenin ayak ucunda yatıyor. 

MUTASAVVIF, ÂLİM VE ŞAİR 

İbrahim Hakkı, 1701 senesinde Erzurum Hasankale’de (Pasinler) Osman Efendi isimli bir şeyhin oğlu olarak dünyaya geldi. Babası saygın bir mutasavvıf idi ve İbrahim Hakkı’yı iyi bir şekilde yetiştirdi. Dokuz yaşındayken babasıyla Siirt’e gitti ve Tillo Köyü’ndeki Kadiri Şeyhi İsmail Fakirullah Hazretleri’ne bağlandı. 1735 senesinde Erzurum’a geri döndü. Üç defa hacca gitti. Arabistan ve Mısır’ı dolaştı. 1752 senesinde İstanbul’a geldi ve Sultan I. Mahmud Han’ın özel izniyle saray kitaplığından faydalandı. Şiirlerini İlahiname ismi altında topladı. Ünlü eseri Marifetname’de çağının jeolojiden astronomiye, fizyolojiden psikolojiye kadar birçok alandaki bilgilerini bir araya getirdi. 22 Haziran 1780 tarihinde vefat etti.

İbrahim Hakkı yetmişten fazla kitap yazdı. Eserleri arasında en meşhuru olan Marifetname, yaşadığı dönemin önemli bilgilerini kapsayan ansiklopedik özelliktedir. İbrahim Hakkı Marifetname isimli eseriyle, insanlara önce çevrelerindeki eşyayı, daha sonra kendilerini, yaradılış hikmetini ve en sonunda da Allah’ı bildirmeyi amaçlıyordu. Kitabın içindeki “Kıyafetname” adlı bölüm bir çeşit âdâb ilmidir. Tasavvufun inceliklerini çok iyi bilen ve yaşayan İbrahim Hakkı Hazretleri, başta astronomi olmak üzere diğer müspet (pozitif) ilimlere olan ilgisi dolayısıyla da dikkat çekmiştir. Muhtelif konularda kaleme aldığı eserler arasında Divan, İrfaniye, İhsaniye, Mecmuatü’l Meâni de bulunuyor.